Đến Ninh Thuận, tốt nhất là đi tàu lửa. Giá rẻ bất ngờ. Tàu StC2, khởi hành từ Sài gòn lúc 22h25 tới Tháp Chàm 5h40 sáng hôm sau. Khi về, tàu rời Tháp Chàm lúc 12h50, đến Sài Gòn lúc 19h15, rất thuận tiện. Tới nơi, có thể thuê xe gắn máy, taxi hoặc ô tô vi vu khám phá.
(cập nhật lịch tàu 2021 : đi SD2 Sài gòn (22:02) - Tháp Chàm (05:02) / về SE5 Tháp Chàm (12:02) - Sài gòn (18:02) )
Đến Phan Rang, nhất định phải ghé quán Đức hoặc Khánh Kỳ, nức tiếng cơm gà chánh hiệu. Gà dùng để nấu cơm thường là gà mái mới đẻ lứa trứng đầu tiên, thịt mềm, vị ngọt thanh và không dai, ko béo, không bở và luộc kiểu Ninh Thuận. Cơm gà là gạo đặc sản nấu bằng lửa than, hạt chín mềm, thơm, bóng, săn và không khô, nhão. Gà được chặt thành miếng to vừa đủ ăn. Nước chấm có 3 loại đặc thù là mắm thắm (1) - chế biến từ tỏi, ơt tươi, đường, bột ngọt, nước mắm pha loãng. Muối ớt (2), ăn kèm rau răm và dưa leo. Nước chấm chua (3) còn gọi là nước hèm, chế biến từ hèm rượu. Mỗi loại nước chấm đều có vị riêng, rất lạ. Cuối bữa, thêm ít cơm cháy ăn kèm với thịt gà, mới hiểu thế nào là cơm gà Phan Rang thứ thiệt.
Ninh Thuận vừa khánh thàn đường ven biển, nối Bình Thuận và Khánh Hoà. Hơn trăm cây số, đường uốn lượn nghịch ngợm, cảnh đẹp như mơ. Nét lạ của đường ven biển Ninh Thuận là những bãi dừng để khách xuống xe chụp ảnh, hoặc quay phim hoặc "xả nước cứu thân" thoải mái. Nhờ đường ven biển, khách tha hồ làm quen với hàng chục "sơn nữ thuỷ tế", chân quê mà đằm thắm mê hoặc.
Những bãi tắm lần đầu giáp mặt đã hớp hồn lữ khách, dù tên gọi mộc mạc như bãi Tràn, Thùng, Vũng Tròn, Suối Sâu, Thịt, Hỏm, Hang Rái, Bà Điên, Cóc, Chuối, Lớn, Nhỏ, Nước Ngọt, Kinh, Bình Tiên... Mỗi tên gọi đều gắn liên với những sự tích kỳ thú. Nhiều bãi tắm không ướt quần áo.
Bãi Tràn với đồi cát Mũi Dinh là nơi Tanyoli đang đầu tư dịch vụ thể thao mạo hiểm đồi cát như các xe địa hình UDV, ATV, cào cào ... không đụng hàng. Khách chơi nhộn nhịp, hào hứng; cứ ngỡ đang ở sa mạc tận Du bai. Đồi cát Trinh Nữ đẹp mê hồn. Đã đồi với biển, với cát và xe địa hình, buổi trưa ở Tanyoli tuyệt vời với súp cừu, cừu hấp, cà ri cừu dê nướng... chế biến kiểu Champa và bánh Sakaya hoàng tộc.
Bãi Thịt và bãi Hỏm, cạch vườn quốc gia núi Chúa là nơi duy nhất ở Việt Nam có thể xem rùa đẻ trên đất liền. Nhưng ấn tượng nhất là bãi Hang Rái; với khối san hô cổ khổng lồ độc nhất vô nhị Đặc biệt là ruộng đá muối. Đá là khối đá phảng rộng cả trăm mét vuông, cao hơn mặt biển khoảng 1,5m. Sóng đánh, nước biển ùa lên, tràn xuống bốn bề như thác nước cực kỳ ấn tượng. Mỗi sáng tinh mơ hoặc chiều ta, luôn có hàng chục phó nháy chực chờ để có những bức ảnh độc đáo nhất.
Nếu hang Rái là điểm hẹn lý tưởng của dân phó nháy và những người mê ảnh thì Vườn Quốc Gia Núi Chúa, cao 1.039m (Bokor ở Campuchia chao 1.080m) là nơi hội ngộ hàng đầu của du lịch sinh thái và bảo tồn. Tắm biển đêm, xem rùa đẻ và nghe những sát thủ rùa năm xưa, giờ hoàn lương, kể chuyện lập công chuộc tội; quây quần hát ca bên ánh lửa bập bùng, thì quên cả đường về. Khí hậu mát mẻ, có thể cắm trại hoặc lưu trú qua đêm, đặc biệt với các loại hình outdoor trainning. Xuống núi, ghé vào ruộng tỏi, tìm hiểu các công năng chữa bệnh của tỏi và tập làm nông dân trông tỏi. Bên cạnh những cậy trôm (đặc sản mủ trôm), cây nem (họ sầu đâu, làm thuốc trừ sâu) và mấy chuồng dê. Dê Ninh Thuận chơi sang, toàn ăn lạc tiên (chùm bao) nên thịt như ướp thuốc.
Ẩm thực Ninh Thuận, ngoài gà, còn có bún sứa và bánh canh Phan Rang, thử là nghiền.
Bánh canh chả cá nhừng chỉ 15.000 đ/ tô (cập nhật 20121 : 40k loại đặc biệt có thêm cá tươi dầm, ram, giò heo ..) chỉ ăn 1 tô là qua bữa.Nhưng hấp dẫn hơn cả là TNT và CD. Không phải chất nổ và đĩa nhạc, mà là viết tắt của đặc sản. TNT là Tỏi - Nho - Táo và CD là Cừu - Dê. Do đặc thù thổ nhưỡng khắc nghiệt, quanh năm thừa nắng, gió và thiếu nước, có khi cả năm không mưa; nên TNT và CD Ninh Thuận có hưng vị riêng, không lẫn vào đâu được. Tỏi và dê ưa nắng, chịu gió thì miễn bàn. Còn Nho - Táo - Cừu là dân xứ lạnh, xuất thân con nhà giàu. Chẳng hiểu nguyên cớ gì, phải lòng Ninh Thuận, chọn mảnh đất này để bám trụ và an cư. Đến Ninh Thuận mà chưa thưởng thúc cừu và dê bảy món với TNT, nấu theo kiểu người Chăm Ninh Thuận, thì hỏng cả chuyến đi. Mấy món này ăn không biết no, về Sài gòn cả tháng vẫn thòm thèm, ngủ mơ vẫn phảng phất hương vị. Nghe kể mà chân cứ bồn chồn, lòng cứ rạo rực, muốn tức khác lên đường.
Đến Ninh Thuận nhớ vào vườn nho Ba Mọi, phải gặp bằng được chủ nhân, nông dân Ninh Thuận chính hãng để tìm hiểu và trải nghiệm về cây nho, cây táo, tập làm nông dân. Để thấm thía câu ca "Ai ơi bưng bát cơm đầy / Dẻo thơm 1 hạt đắng cay muôn phần" Thích nhất là nhập vài mục đồng chăn cừu.
Cùng là gia súc nhưng mỗi loài có tính khí riêng, cả bướng bỉnh lẫn ngoan ngoãn và tình nghĩa nếu được yêu thương và chăm sóc... Còn rất nhiều điểm thú vị khác, đang chờ bạn khám phá. Du lịch Ninh Thuận đang chuyển mình, chung sức nỗ lực mời gọi khách đến.
Ninh Thuận, còn có giọng nói, nụ cười và những đôi mắt biêt nói của mấy nữ hướng dẫn viên người Chăm, của những Nông dân như Ba Mọi. Hình ảnh những vườn nho, những thôn nữ dịu dàng; những cạnh núi lởm chởm đá, kiêu hãnh và vạm vỡ như những trại làng; nét thiên nhiên phối hợp hài hoà, chỉ riêng Ninh Thuận mới có. Nghe đồn, Ninh Thuận không chỉ lừng danh vì TNT và CD mà cả còn giá xứ này cũng ăn đứt nhiều vùng khác ? Chỉ biết rằng, nhờ TNT và CD mà dân Ninh Thuận có tỉ lệ ung thư thấp nhất nước. Du lịch Ninh Thuận như cô gái quê bắt đầu biết làm đẹp, đang thu hút lãng tử bởi cái duyên mặn mà sâu lắng.
__________________
Những điểm đến trong hành trình
