Theo những người dân sống lâu năm trên đảo cho biết, gà râu Cái Chiên là giống bản địa, rất ngon, được chăm nuôi lâu đời, truyền từ đời này qua đời khác. Về tên gọi của giống gà này bắt nguồn từ đặc điểm ngoại hình. Khi lớn, phía bên dưới mỏ của giống gà này mọc ra một cụm lông dài rủ xuống, trông như một chùm râu. Đây là đặc điểm khác biệt so với giống gà thông thường.
Gà râu Cái Chiên có đặc điểm chân thấp, da vàng, xương nhỏ, thịt thơm ngon. Theo người chăn nuôi lâu năm trên đảo cho biết: Giống gà này ngon bởi cách thức chăn nuôi và chất lượng con giống. Từ xưa, giống gà này đã được người dân xã đảo cẩn thận chăm nuôi, bảo tồn. Đặc biệt việc duy trì nòi giống: Chọn giống tốt, khoẻ để phối giống, đẻ trứng, ấp nở... được người dân hết sức coi trọng. Nên giống gà quý không bị thoái hoá và đảm bảo nguồn gốc qua thời gian. Đáng mừng là gần đây lại có thêm các doanh nghiệp đầu tư chuồng trại, tuyển chọn phối giống để giữ lại nguồn gen tốt nhất.
“Ngoài giống tốt, gà râu Cái Chiên có chất lượng thịt thơm ngon bắt nguồn từ tập quán chăn nuôi truyền thống. Hầu hết gà râu được chăn nuôi bằng thóc, gạo và chăn thả tự nhiên tự tìm nguồn thức ăn. Vì thế gà râu thường lớn chậm và cho chất lượng thịt ngon và chắc. Thông thường gà được chăn nuôi từ 6 tháng đến 1 năm, trọng lượng đạt khoảng 1-1,6kg mới có thể thịt được. Gà râu dù chăn nuôi bao năm cũng chỉ đạt trọng lượng tối đa 2,5-3kg. Càng chăn nuôi lâu gà càng ngon” chị Lê Thị Thanh (thôn Cái Chiên, xã Cái Chiên, huyện Hải Hà) chia sẻ bí quyết chăn nuôi giống gà quý này.
Gà râu Cái Chiên được lựa chọn để thịt thường đạt trên một năm tuổi. Gà càng to càng chắc và ngon. Gà râu có thể chế biến được nhiều món như: Hấp, kho, tần, hầm... Phổ biến nhất vẫn là gà luộc, toát hết được vị ngọt, ngậy của thịt gà.
Đặc biệt là người dân Cái Chiên vẫn còn giữ thói quen chế biến món ăn gà hấp muối dân gian rất độc đáo. “Gà to được mổ, rửa sạch ráo nước cuốn kỹ bằng lá chuối rồi phủ kín muối dày xung quanh, cho vào hấp kỹ. Trong quá trình hấp không dùng nước, đun lửa nhỏ riu riu để gà chín và ngấm vị muối biển, mùi thơm tự nhiên của lá chuối. Gà được hấp trên bếp củi trong vòng 1 nén nhang thì chín, có thể bỏ ra ăn”, chị Thanh chia sẻ kinh nghiệm.
Đi du lịch thưởng thức cảnh quan hoang sơ của đảo Cái Chiên, du khách đừng quên thưởng thức món ngon này tại các nhà hàng dân dã thôn Cái Chiên với giá từ 230.000 - 250.000 đồng/kg.
Hà Phong