Là nơi tập trung rất nhiều đảo đá, hang động và bãi tắm đẹp nổi tiếng, Vịnh Hạ Long là điểm đến du lịch không thể thiếu trong hành trình tham quan du lịch Việt Nam. Nếu như nhiều điểm du lịch khác phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố mùa vụ thì Vịnh Hạ Long không lệ thuộc vào điều này.
Một năm có 4 mùa xuân, hạ, thu, đông thì hầu như mùa nào trong năm cũng có thể đi du lịch tới tham quan Vịnh Hạ Long.
Bởi mỗi mùa khung cảnh của di sản Vịnh Hạ Long lại mang những nét đẹp riêng. Nếu du khách đến vào mùa hè sẽ được thoải mái tắm biển ở những bãi cát hoang sơ trên Vịnh, ngắm bầu trời trong xanh, nếu du lịch vào mùa đông thì du khách sẽ được ngắm không gian mờ ảo của Vịnh Hạ Long trong sương…
Hiện nay, hoạt động du lịch trên Vịnh Hạ Long gồm có:
Tham quan đảo đá, hang động, các di tích lịch sử, văn hoá, tắm biển… Đi tàu trên Vịnh quý khách sẽ được ngắm hàng trăm hòn đảo đá kỳ diệu lướt qua, lúc ẩn lúc hiện trên mặt nước trong xanh. Tàu sẽ ghé lại một số đảo để du khách vào tham quan một số hang động đẹp như: Hang Sửng Sốt, động Thiên Cung, hang Đầu Gỗ, hang Trống… hoặc dừng lại tại một số bãi cát giữa biển khơi mênh mông để nghỉ ngơi, tắm biển. Trong đó, phải kể đến những bãi cát đẹp không thể bỏ qua như: Bãi tắm Ti Tốp, Soi Sim hay bãi tắm Ba trái đào, đây được coi là một bãi tắm tuyệt đẹp phong cảnh thiên nhiên hoang sơ, sơn thuỷ hữu tình.
Trong quá trình tham quan Vịnh, du khách nên chú ý quan sát, để tránh bỏ qua những hòn đảo độc đáo và phong cảnh thiên nhiên đẹp. Tại những nơi có cảnh đẹp, du khách có thể yêu cầu tàu chạy chậm để chụp ảnh và ngắm cảnh. Du khách không nên đứng ở trên mũi và lan can tàu để tránh bị ngã, đảm bảo an toàn.
Tham quan hang động cũng là một điều đặc biệt thú vị trong hành trình đến với Vịnh Hạ Long vì các hang động trên Vịnh đều rất đẹp. Khi đi lên tham quan hang động, du khách sẽ nhớ đi theo từng đoàn và ghi nhớ số tàu để tránh sự nhầm lẫn. Trong hang động có hệ thống điện chiếu sáng, đường đi lại khá dễ. Tuy vậy khách có thể đi theo hướng dẫn viên du lịch sẽ được tận mắt chứng kiến nhiều hình ảnh độc đáo của thiên nhiên do hàng ngàn khối nhũ đá tạo nên và được nghe hướng dẫn viên kể về sự tích của các hang động qua những câu chuyện mang màu sắc huyền bí. Khi ra khỏi hang động, du khách nên trở về tàu đúng giờ để mọi người không phải chờ đợi và tiếp tục tham quan điểm khác.
Trước khi đi tham quan Vịnh, du khách cũng nên tìm hiểu các thông tin về Vịnh Hạ Long qua các phương tiện thông tin đại chúng, sách báo, phim ảnh và chuẩn bị những vật dụng cần thiết để mang theo.
Hiện nay Vịnh Hạ Long có 5 tuyến tham quan trên Vịnh, du khách có thể lựa chọn cho mình tuyến tham quan phù hợp nhất. Du khách đến Cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu để bắt đầu hành trình tham quan của mình.
Tuyến 1: Cảng tàu Du lịch – Thiên Cung – Đầu Gỗ – Đỉnh Hương – Gà Chọi (thời gian 4h).
Động Thiên Cung – tuyến tham quan chính Hạ Long
Hang đầu gỗ – tuyến tham quan chính Hạ Long
Tuyến 3: Cảng tàu Du lịch – Tam Cung – Sửng Sốt – Ti Tốp (thời gian 6h).
Đảo Ti Tốp – tuyến tham quan chính Hạ Long
Tuyến 4: Cảng tàu Du lịch – Mê Cung – Sửng Sốt – làng chài Cửa Vạn – Hồ Ba Hầm (thời gian 8h).
Làng chài Cửa Vạn – tuyến tham quan chính Hạ Long
Tuyến 5: Cảng tàu Du lịch – Ngọc Vừng – Quan Lạn (thời gian 2 ngày, một đêm).
Đảo Quan Lạn – tuyến tham quan chính Hạ Long
Ngoài ra cũng có những tuyến điểm thăm quan khác phù hợp cho nhu cầu của du khách. Bên cạnh thăm quan ngắm cảnh, du khách có thể lựa chọn nghỉ đêm trên Vịnh để tận hưởng trọn vẹn Vịnh Hạ Long trong 1 ngày.